Als er één boek is dat op mij als kind indruk maakte, dan wel De Schuilplaats van Corrie ten Boom. Mijn vader las het ons voor, op zondagavond. Over de kat met de Bijbelse naam: haastig tot roof, spoedig tot buit. Maar vooral, over de indrukwekkende trouw van een christen in dagen van crisis en geweld. 

Gevangen

In de gevangenis van Scheveningen kreeg Corrie in 1944 het bericht dat haar vader overleed in gevangenschap. Het raakte haar diep. Op de wand van haar cel schreef ze die periode diverse data op, als herinneringskalender. Nu schreef zij: 9 maart 1944 – Vader vrij. Hij was de strijd te boven. 

Zelf moest ze echter verder. Zo volgde een periode van verhoren, waarbij luitenant Rahms haar ondervroeg. Hij nam een medemenselijke houding aan, omdat dit waarschijnlijk meer op zou leveren dan een ruige verhoormethode. Bij het vuur van een kacheltje spraken zij samen. Waarbij het vriendelijke gesprek al snel een psychologisch spel bleek, waarbij allerlei trucs werden uitgehaald om haar aan het praten te krijgen. Gelukkig was ze daarop voorbereid door de ondergrondse groep waar ze mee samenwerkte in Haarlem. De luitenant kreeg er geen speld tussen. Hij schakelde over op andere onderwerpen, zoals haar zorg voor gehandicapten. 

Kwetsbaar

De luitenant begreep oprecht niet dat Corrie zich inzette voor wat hij ‘zwakzinnigen’ noemde. Als nazi kon hij niets met het kwetsbare. Corrie zei: ‘De waarheid, meneer, is dat God de dingen vaak anders ziet dan wij… Zo heel anders, dat wij er geen idee van zouden hebben, als Hij ons niet een boek had gegeven, waarin wij over Hem konden lezen.’ Bij de Heere liggen de dingen anders, Hij waardeert een luitenant niet hoger dan een gehandicapt kind. 

Blijkbaar was er iets aangeraakt bij de luitenant, want in de gesprekken die volgden ging het over levensvragen. Nu niet met het oog op vervolging, maar van hart tot hart. 

Licht en duisternis

Op de binnenplaats van de gevangenis sprak Rahms met Corrie over wat hem bezighield: ‘Ik kon vannacht niet slapen. Ik moest steeds denken aan dat boek, waarin u zulke afwijkende opvattingen hebt gelezen. Wat staat er nog meer in?’ Corrie vertelde: ‘Er staat in dat een Licht in de wereld is gekomen, zodat we nooit meer in de duisternis hoeven te wandelen. Is er duisternis in uw leven, meneer?’ Er viel een stilte die lang duurde. ‘Ja, een diepe duisternis,’ zei hij tenslotte. ‘Ik kan dit werk dat ik hier moet doen, niet verdragen.’ Hij vertelde over thuis, over zijn gezin, over de bombardementen. Hij maakte zich zorgen over hun leven. 

‘Er is Iemand Die hen altijd in het oog heeft, luitenant Rahms. Jezus is het Licht, zegt de Bijbel, het Licht dat zelfs kan schijnen in de duisternis van uw leven.’ De man trok de klep van zijn pet dieper over zijn ogen; het embleem met de doodskop glinsterde in de zon. Toen hij begon te praten, sprak hij zo zacht, dat Corrie het bijna niet kon horen: ‘Wat weet u van de duisternis in mijn leven?’ 

Koffer

Samen spraken zij, over het leven. Over thuis, haar kinderjaren en het recente overlijden van haar vader. Rahms vroeg zich daarop hardop af: ‘Hoe kunt u nu in God geloven; wat voor een God is Hij, die toelaat dat die oude man hier in Scheveningen moest sterven?’ 

Toen herinnerde Corrie zich wat haar vader eens zei bij een onderwerp waarover hij haar destijds als kind nog geen uitleg wilde geven. Hij vergeleek het met een zware koffer: ‘Er is een kennis die te moeilijk voor je is… je kunt die nu niet dragen… maar je vader zal het dragen totdat je het zelf kunt.’ Dat is wat ze Rahms zou vertellen, als ze de kans weer kreeg. Er zijn koffers die wij zelf niet dragen kunnen, maar eens zullen wij het verstaan. 

Corrie kreeg geen kans meer om deze boodschap met Rahms te delen. Hij bleef achter in de gevangenschap van zijn functie, zij werd verplaatst naar kamp Vught.   

Leestip: De Schuilplaats, Corrie ten Boom (Uitgeverij Gideon).