God beproeft hen die Hem liefhebben niet zonder doel. Hoewel de golven van tegenslag soms hevig op hen inbeuken, kan de uitwerking daarvan heilzaam zijn. John Newton (1725-1807) schreef er een brief over. 

Gebed

John Newton stelt dat tegenslagen allereerst het gebed doen herleven. ‘Verdrukking zet ons aan tot gebed. Het is jammer dat het zo moet zijn; de ervaring getuigt dat een lange weg van gemak en voorspoed, zonder pijnlijke veranderingen, een ongelukkige neiging heeft om ons koud en vormelijk te maken in onze persoonlijke aanbidding; maar moeilijkheden wekken onze geest op en dwingen ons om de Heere in alle ernst aan te roepen, wanneer we de hulp nodig hebben die we alleen van Hem kunnen krijgen.’

Wereld

Zonder tegenslag krijgen we het wellicht zo fijn op aarde, dat we niet meer naar God verlangen. Newton: ‘Ze zijn nuttig, en in zekere mate noodzakelijk, om in ons de overtuiging levend te houden van de ijdelheid en onbevredigende aard van de huidige wereld, en al haar geneugten. Om ons eraan te herinneren dat dit niet onze rust is, en om onze gedachten naar boven te roepen, waar onze ware schat is en waar onze bekering zou moeten zijn. Als het naar onze zin gaat, is ons hart te geneigd om te zeggen: het is goed om hier te zijn.’ 

Newton laat aan de hand van een voorbeeld van het volk Israël zien hoe dit kan gaan: ‘Het is waarschijnlijk dat als Mozes, toen hij Israël naar Kanaän kwam uitnodigen, ze in voorspoed had gevonden, zoals in de dagen van Jozef, ze zeer onwillig zouden zijn geweest om te vertrekken. Maar de beproevingen waarin ze eerder waren gebracht, maakten deze boodschap welkom. Zo verzwakt de Heere, door pijn, ziekte en teleurstellingen, door onze waterbakken te breken (…), onze gehechtheid aan deze wereld, en maakt de gedachte om er afscheid van te nemen vertrouwder en wenselijker.

Bijbel 

Beproevingen drijven ons terug naar de Bijbel. Newton: ‘Een kind van God kan niet anders dan een meer uitgebreide en bevindelijke kennismaking met Zijn heilig Woord verlangen; en dit verkrijgen wordt enorm bevorderd door onze beproevingen. Het grootste deel van de beloften in de Schrift zijn gedaan en passen bij een toestand van beproeving; en hoewel we misschien geloven dat ze waar zijn, kunnen we hun zoetheid, kracht en geschiktheid niet zo goed kennen, tenzij we zelf in een staat zijn waarnaar ze verwijzen.’ 

Te midden van de beproeving, sluit het Woord aan op onze omstandigheden: ‘De Heere zegt: “Roep mij aan op de dag van benauwdheid, en Ik zal verlossen.” – Totdat de dag van de moeilijkheden komt, is zo’n belofte als een vrijstad voor een Israëliet, die geen mens heeft gedood en geen gevaar liep voor de bloedwreker. Hij had een voorrecht bij zich, waarvan hij wist dat het niet gebruikt en gewaardeerd werd, omdat hij niet in de situatie was waarvoor het was voorzien. Maar sommigen kunnen zeggen: “Ik geloof niet alleen de belofte op gezag van de spreker, maar ik kan er ook mijn stempel op drukken: ik heb problemen gehad; Ik volgde deze route voor hulp, en ik werd niet teleurgesteld. De Heere heeft mij waarlijk gehoord en verlost. Zo geven beproevingen ook aanleiding tot het kennen en opmerken van meer van de wijsheid, macht en goedheid van de Heere in het ondersteunen en verlichten, dan we anders hadden kunnen weten.’

Versterking

Beproevingen tonen aan onszelf en anderen volgens Newton de realiteit van de genade. ‘En wanneer we als christenen lijden, een zekere mate van dat geduld en onderwerping uitoefenen, en een zekere mate van deze steun en benodigdheden ontvangen, die het evangelie vereist en belooft aan gelovigen; worden we meer bevestigd dat we niet alleen met denkbeelden zijn begonnen; en anderen zijn er misschien van overtuigd dat we geen sluw verzonnen fabels volgen.’ 

Het is tot versterking van het geloof, door ervaring. Newton stelt dat het ons tevens meer op Christus doet lijken. Hij was een Man die de beproeving kende uit ervaring en Hij werd verzocht. ‘Als we zonder lijden naar de hemel zouden kunnen gaan, zouden we daar niet naar willen verlangen. Waarom zouden we ooit een andere weg willen gaan dan die welke Hij door Zijn eigen voorbeeld heeft ingewijd en doorstaan?’ Volgens Newton is de beker van lijden die wij te drinken krijgen van een ander formaat en inhoud dan die Christus dronk. Voor ons is het als een medicijn, om het goede te bevorderen. 

Leestip: Letters of John Newton, Banner of Truth Trust (1965).