Maarten Luther bemoedigde zijn moeder toen ze ernstig ziek was. Door te wijzen op de Overwinnaar van de dood: Christus. Het lijden dat ons overkomt, is volgens hem gering ten opzichte van dat wat Jezus doorstond. 

Brief

In juni 1531 overleed Luthers’ moeder. Tien dagen voor haar dood schreef hij haar een persoonlijke brief. Het lukte hem niet om naar haar toe te reizen. Nu dat niet kon, wilde hij via een brief ‘in de geest’ bij haar zijn. Hij zag het als een kinderplicht om zijn moeder te troosten. 

Lijden

Maarten was zich bewust van het lichamelijke lijden waar zijn moeder doorheen moest. Hij plaatste dit in zijn brief echter in een hoger perspectief. ‘Ten eerste weet u door Gods genade, lieve moeder, wel dat uw ziekte Zijn vaderlijke roede is – en een zachte roede in vergelijking met die, welke Hij de goddelozen, ja vaak ook Zijn lieve kinderen toezendt. Laat daarom dit lijden u niet verdrietig of vol zorgen maken, maar aanvaard het met dank, als door Zijn genade u toebedeeld. In aanmerking genomen wat voor geringe smart het is, zelfs wanneer het tot de dood zou leiden, tegenover het lijden van Zijn eigen lieve Zoon, onze Heere Jezus Christus. Wat Deze niet voor Zichzelf, zoals wij, maar voor ons en onze zonden gedragen heeft.’ 

Christus

Zo direct als Maarten in andere situaties sprak, zo ook tegen zijn moeder. Hij wees haar op de troost in Christus. In alle onrust, mocht ze rusten op Hem. ‘Ten andere weet u, lieve moeder, dat de ware steun en grondslag van uw zaligheid, waarop u uw troost hebt leren bouwen in deze en in alle nood, namelijk de hoeksteen Jezus Christus, die wankelen noch bezwijken zal, ook ons niet kan laten ineenstorten of vallen. Hij toch is de Heiland en wordt de Heiland genoemd van arme zondaren, en van allen, die in nood en dood verkeren; die zich op Hem verlaten en Hem aanroepen. Hij zegt: “Wees getroost, Ik heb de wereld overwonnen.’” Wij mogen niet twijfelen, dat dit zeker waar is. En dit niet alleen, maar ons wordt bevolen dat wij met vreugde en met dankzegging deze troost zullen aannemen. Wie zich door zulke woorden niet wil laten vertroosten, die doet onrecht aan de dierbare Vertrooster en doet Hem de grootste oneer aan.’

Dood

Angst voor de dood is reëel, dat erkende de kerkhervormer. Maarten bemoedigde zijn moeder door haar te wijzen op het feit dat de dood zijn kracht verloren had. Het vormde een doorgang naar het eeuwige leven. Hij adviseerde haar te zeggen: ‘Zie mijn ziel, wat doe je? Lieve dood, lieve zonde, hoe leef je en verschrik je mij? Weet je niet dat je overwonnen en dat je, dood, dood bent? Ken je niet Degene, Die van jou zegt: “Ik heb de wereld overwonnen?’ Het past mij niet jouw dreigementen aan te horen en ter harte te nemen, maar de troostwoorden van de Heiland: “Wees getroost, Ik heb de wereld overwonnen!’ Dit is de Overwinnaar, de ware Held, die mij met deze woorden Zijn zegen geeft en toevoegt: “Wees getroost”. Bij Hem blijf ik, aan dat woord en aan die vertroosting houd ik vast, daarop bouw ik. Blijf ik hier, of ga ik naar gindse gewesten, Hij bedriegt mij niet. Op dezelfde manier roemt ook Paulus: De dood is verslonden tot overwinning; dood waar is uw prikkel? Graf waar is uw zegenpraal? Want God heft ons de overwinning op u gegeven door Jezus Christus onze Heere, aan Hem zij lof en dank, amen.” 

Luther adviseerde zijn moeder om deze dingen te overdenken. Gericht op de barmhartigheid van God. Voor ons als 21^ste-eeuwers komen sommige dingen wellicht wat vervreemdend over, in deze brief. De kern is echter helder: Christus heeft de dood gedood. Het leven bereid. Voor wie in Hem is, vormt het een doorgang naar het eeuwige leven.