De norm die de Heere hanteert voor rechtvaardigheid drukt Hij uit in de tien geboden, door Jezus samengevat als onvoorwaardelijke liefde tot God en de naaste. In de spiegel van Zijn wet leren we Hem kennen in heilige volmaaktheid. Christus is de volmaakt Rechtvaardige, die Zelf volkomen deed wat wij niet kunnen.
Weg uit de kring
De dichter van Psalm 1 geeft ons een ontmoeting met een volmaakt zalige man. Waar komen we hem tegen? Niet bij de goddelozen, zondaars en spotters. In drievoud laat de dichter zien waar rechtvaardigen van wegblijven. De eerste stappen die een zondaar na ontvangen genade zet, bewegen weg van slecht gezelschap. Je wilt niet meer gaan, staan en zitten bij hen die goddeloos voortleven. De enige goede manier om met zonden om te gaan is hen te vermijden. Als je eerlijk bent weet je welke (digitale) ontmoetingen in jouw leven altijd weer leiden tot zonde.
Het denken van onze tijd dat wij in gezelschap met anderen omarmen, staat loodrecht ten opzichte van Gods wereldbeeld. Wie zonder God leeft, draait rond in een gesloten cirkel rondom zichzelf. Daar is geen plaats voor God en openbaring. Het denken van onze eeuw, beïnvloedt ons veel dieper dan wij onderkennen. Wie geen pelgrim is op aarde, bevindt zich in de kring van de goddelozen die geregeerd wordt door de overste van de lucht. De duivel.
Zonder God
De kring van goddelozen waar de schrijver van Psalm 1 op doelt is wellicht een boeiende groep mensen. Achitofel, die Absalom raad gaf tegen David was buitengewoon intelligent. Eerder was zijn advies ongetwijfeld tot groot nut voor de koning. De oudsten die meewerkten met Izebels plannen tegen Naboth kregen niet zonder reden een leidinggevende positie. Toen het er echter op aan kwam kozen zij echter voor hun positie ten koste van het recht. Het kwade is ook vandaag niet herkenbaar aan louter geweld. Het is vermengd aanwezig en toont zelden haar ware gelaat. Toch blijken Dostojevski’s woorden geregeld werkelijkheid: ‘Als God niet bestaat, is alles geoorloofd’.
Het probleem is niet altijd wát er gebeurt, maar dat het God-loos gebeurt. Dus niet gericht op God. Dan is de dader als kaf op de wind. De Psalmdichter stelt dat zij vergaan met hun werken. Wie daar niet doorheen ziet, is betoverd door het denken van deze eeuw. Bezet met de tijdgeest, maar niet bewoond door de Heilige Geest.
Wie de Heere leerde liefhebben, beseft dit in toenemende mate. De Heilige Geest doet in het hart liefde ontstaan tot Gods Woord en het houden van Zijn geboden. Dan contrasteert je denken steeds meer met dat van je eerdere leven zonder God. Wie van dood levend werd gemaakt, kent het verlangen om Hem volmaakt te dienen. Je verlaat en mijdt in toenemende mate de kring waarin je tot zonde verleid wordt. Je voelt je er niet meer thuis. De Heilige Geest neemt de plaats in van de tijdgeest. Maar wat vervallen we snel weer tot het oude vertrouwde gezelschap!
Gods stem kennen
De rechtvaardige in Psalm 1 is niet wereldvreemd, maar hij houdt zich wel ver van verleidend gezelschap. Er is een stem waar hij gevoelig voor werd, door genade. Dat is de stem van Zijn Liefste. Zijn verlangen is om te leven bij Gods Woord en wet. Hij overdenkt de inhoud daarvan dag en nacht, zo blijkt in Psalm 1. Hij is als een boom die wordt gevoed door het water van een rivier, waar zijn wortels hun takken naar richten. Hij richt zich op de volmaakt Rechtvaardige, Christus. Leert van genade leven.
Zoals het licht van de zon in onze ogen nodig is om de zon te kunnen zien, zo doet de Heere ons Hem kennen. ‘Ik ken Mijn schapen’, zegt Christus ‘En zij kennen mij’ (Joh. 10). Dit kennen van de Heere blijkt uit het verlangen naar omgang met Hem. Om Christus’ wil. Het Woord is daarvoor het middel. Het gaat daarbij om innerlijke liefde tot het Woord en uiterlijke wandel naar het Woord. Het ene vloeit uit het andere voort. De vrucht daarvan is diepere kennis van God en het verlangen oprecht te leven voor Hem. Je bent een pelgrim geworden. Wel onder de mensen, maar niet overal thuis.
