We kennen Augustinus van zijn belijdenissen. Hij blikt daarin terug op zijn leven en laat zich in het hart kijken. Augustinus schreef echter ook een regel voor kloosterlingen. Met praktische aanwijzingen. 

Regel

Augustinus (354-430) was bisschop van Hippo. Als vroegchristelijke denker betekent hij veel voor de kerk, door de eeuwen heen. Calvijn citeert Augustinus voortdurend in zijn werk. 

Je zou hem kunnen zien als één van de reuzen uit de kerkgeschiedenis, waarbij wij op de schouders staan. 

Minder bekend is dat Augustinus aanwijzingen gaf voor mensen die in kloosters leefden in zijn tijd. Zowel voor mannen als voor vrouwen. Bijvoorbeeld ten aanzien van conflicten. In zijn aanwijzingen voor mannen schrijft hij het volgende: 

Conflict

‘Maak in het geheel geen ruzie of beëindig ruzies zo snel mogelijk. Anders groeit de woede nog uit tot haat en maakt ze de splinter tot een balk en de ziel tot moordenaar. Want zo staat het er: ‘Wie zijn broeder haat is een moordenaar.’ 

Wie een ander met beledigingen, lelijke woorden of zelfs beschuldigingen heeft gekwetst, moet ervoor zorgen zo snel mogelijk weer goed te maken wat hij heeft gedaan. En degene die is gekwetst vergeeft hem dan zonder mitsen en maren. Was de kwetsing over en weer, dan vergeven ze elkaar over en weer hun schuld. Dit is vooral met het oog op uw gebed: hoe vaker u het bidt, des te zuiverder moet het zijn. 

Liever trouwens een driftkop die snel om vergeving vraagt zodra hij beseft dat hij een ander onrecht heeft gedaan, dan een binnenvetter die zich er maar moeilijk toe kan zetten vergiffenis te vragen. Maar als iemand nooit om vergiffenis wil vragen of dit niet van harte doet, is het zinloos dat hij in het klooster zit, ook al wordt hij er niet uitgezet. 

Spreek daarom geen harde woorden. En zijn ze u eenmaal over de lippen gekomen, deins er dan niet voor terug diezelfde lippen te gebruiken voor het genezende woord: ze brachten ook de wonde toe.’ 

Gezag

In een gezagsrelatie ligt het volgens Augustinus iets anders. Dan zijn er situaties waarin stevig moet worden opgetreden door ouderen ten opzichte van jongeren. Maar ook dan geldt dat zij samen voor Gods aangezicht staan. De liefde schept duidelijkheid, maar doet ook samen buigen voor het aangezicht van de Heere. Want dat is wat richtinggevend is: liefde. 

Leestip: de regel van Augustinus, vertaling door Vincent Hunnik. Een uitgave van Athanaeum – Polak & Van Gennep (2005)