Wat iemand zegt, doet ertoe. Zeker wanneer men op een kansel staat en het Woord verkondigt. Maar wat als men in de kerk consequent zwijgt over iets wat wezenlijk is? Dan geef je eveneens een boodschap af. 

Passief

Als we de klok van de afgelopen decennia terugdraaien, kunnen we er niet omheen dat veel kerken in Nederland leger raakten. Voor een deel doordat mensen kerkelijk ergens anders onderdak vonden dan in traditionele kerken, maar vooral door ontkerkelijking. 

Veranderingen in denken vinden soms onder hoge druk plaats. Ingegeven door tijdsomstandigheden of debatten die de kop opsteken. Dan haalt het de media en geeft dit gespreksstof te over. Hoewel dit indruk maakt, gebeurt er onder de oppervlakte iets wat verstrekkender gevolgen heeft. Zonder dat dit ophef geeft. Volgens Albert Mohler jr. is er sprake van passieve secularisatie.

Wij ademen de cultuur waarin wij leven in en raken erdoor beïnvloedt. Mohler: ‘Hollywood, de nieuwsmedia en de cultuurvormende krachten van de maatschappij vertellen ons continu dat weldenkende en cultureel geaccepteerde mensen dit of dat geloven.’ De verwachtingen van de cultuur brengen ons in beweging. 

Kerken

Het gedachtegoed van deze seculiere eeuw beïnvloedt voortdurend christenen en kerken. Waardoor de kerk niet alleen in vorm, maar ook in denken, in een gelijke pas gaat lopen met de heersende cultuur. Volgens Mohler neemt liberale theologie steeds meer de plaats in van orthodox geloof. ‘Of, in andere gevallen, stoppen kerken eenvoudigweg met spreken of onderwijzen over belangrijke in de Bijbel geopenbaarde waarheden.’ Dan wordt zwijgen de norm, als het over bepaalde zaken gaat. Het sluipt er zomaar in. 

Volgens Mohler gebeurde dit bijvoorbeeld met de leer ten aanzien van de hel. Waarover in de Bijbel duidelijk gesproken wordt. De geschiedenis maakt volgens hem duidelijk dat de hel verdwenen is in de prediking die in veel kerken plaatsvindt. Zonder dat het al te zeer opviel. Datzelfde gebeurde volgens hem met allerlei andere vormen van Bijbels onderwijs. Denk aan onderwerpen als echtscheiding, of de exclusiviteit van het Evangelie. 

Zwijgen of spreken

Spreken is zilver en zwijgen is goud. Dat geldt in veel opzichten. Soms gebruiken we grote woorden om een klein punt te maken. Het wekt de indruk dat we heel wat te vertellen hebben. Wie echter consequent over bepaalde onderwerpen zwijgt, zegt ook iets. Dan klinkt er een niet mis te verstane boodschap. Dit heeft gevolgen. Mohler stelt dat als we erin falen om de waarheid te onderwijzen, er een moment komt dat christenen de waarheid niet meer weten. 

Er zijn momenten om te spreken en om te zwijgen. Zeker wanneer een debat levend is in de media, komt de vraag op je af wat wijs is. Dit hangt echter samen met een ontwikkeling die daaraan voorafging. Het lange zwijgen. Zowel persoonlijk als in de gemeente. Een christen staat dwars op de heersende cultuur. Omdat iemand die gericht is op het Koninkrijk van God door de omstandigheden heen blikt. Tot op het kruis. 

Leestip: The Gathering Storm – secularism, culture and church, dr. Albert Mohler jr. (Nelson Books).