‘Sprekende onder elkander met Psalmen, en lofzangen en geestelijke liederen, zingende en Psalmende de Heere in uw hart.’ Aldus Paulus in Efeze 5: 19. Waar de dronkenman wartaal uitslaat en bezijden de waarheid spreekt, daar spreken christenen onderling een andere taal. In Kol. 3: 16, een tekst die hier parallel aan loopt, wijst Paulus erop dat het hier gaat om leren en terechtwijzen. Men spreekt dus met elkaar, waarbij men onderling onderwijs geeft. 

De manier waarop

Hierbij spelen Psalmen, lofzangen (hymnen) en geestelijke liederen een belangrijke rol volgens Paulus. We horen in Davids Psalmen hoe hij zingt voor God, voor de mensen, voor zichzelf. Dat is wat er gebeurt binnen de christelijke gemeente. We zingen voor de Heere, voor de engelen, maar ook voor anderen. Ja, het is een uiting van het hart. Wat met woorden soms niet is uit te drukken, krijgt stem als we erover gaan zingen. 

Laten we nog even naar de gebruikte woorden van Paulus in Efeze 5: 19 kijken: 

• Psalmen (Psalmoi). Het grondwoord betekent tokkelen, bespelen, zingen, lofzingen. Let wel, het grondwoord duidt hier niet zozeer op de liederen uit het Oude Testament; psalmoi heeft namelijk vrijwel dezelfde betekenis als de woorden voor lied en hymne in de Bijbel. 
• Lofzangen (humnos). deze liederen worden bij een geestelijke plechtigheid gezongen. 
• Liederen (oidas). Het is niet duidelijk waarom Paulus deze drie verschillende woorden gebruikt. Wel is duidelijk dat in de Griekse vertaling van het Oude Testament deze woorden door elkaar werden gebruikt. 

Voorbeelden

De dichters van de Psalmen horen we soms overstromen van vrees, van angst, van vreugde en van lof. Asaf en David, ze geven stem aan wat er leeft in het binnenste. De Heilige Geest maakte hen tot Psalmendichters. Zo ook Hanna, Maria en Zacharias, als ze beginnen te zingen. Dat dit later voor anderen tot zegen is, blijkt in het Nieuwe Testament. We horen het gebeuren bij Paulus en Silas. Ze zijn in grote nood. Ze zitten gevangen. Wat de toekomst brengt weten zij niet. Maar zij zingen Psalmen in de nacht. 

De duivel weet geraffineerd gebruik te maken van muziek als ingang in ons hart en leven. Op allerlei manieren dringt hij daarmee ons bestaan binnen. Teksten blijven hangen en invloeden komen binnen. Wat doet nu de Heilige Geest. Die vult het hart met een ander lied. Het lied is een sterke kracht. Laten we daarom Psalmen en liederen zingen in onze huizen, op bruiloften en waar dan ook. Wat deden vissers, ploegers en moeders bij het aanrecht vroeger? Zingen. Wat deden mensen die samen op het land werkten? Zingen. Laten we liederen en Psalmen zingen, zo vrijmoedig als onze kinderen. 

In het hart

Met de Psalmen breng je het hart in stemming. Zoals een instrument gestemd wordt, zo brengen de Psalmen ons hart in stemming. We dienen te beseffen voor en over Wie we daarbij zingen. Prijs de Heere, mijn ziel en al wat binnen in mij is Zijn heilige Naam. 

‘Zingende en jubelende in het hart voor de Heere’. Je zou hier ook kunnen vertalen: zingen en spelen voor de Heere, van ganser harte. Dus met heel je hart. Maar men kan ook ‘in het hart’ dit beleven, zoals een Engelse vertaling heeft: And make music in your hearts. Of: ‘making melody in your hearts’. 

Dankzegging

Dat uit zich in dankzegging, zo stelt Paulus in Efeze 5: 20. Gebed is de sleutel tot de hemel. Het ontsluit de harten tot God. We zien hier hoe de Heilige Geest en de Vader en de Zoon samenkomen. Waar zet de Geest toe aan? Tot lofprijzing en dankzegging aan de Vader, in de Naam van onze Heere Jezus Christus. Thomas Manton: ‘In het Woord ontvangen wij Christus van God; in het gebed komen wij met Christus tot God.’