Voordat de eindstrijd met de volken in Kanaän gevoerd gaat worden, doet de Heere het volk Israël eerst inkeren tot Hem. Door middel van besnijdenis en Pascha. Verbondstrouw na ontrouw. 

Onbesneden

Velen van het volk Israël waren onbesneden. Daar ging een enorme tragiek achter schuil. Ooit waren de Israëlieten allen ter voorbereiding op het Pascha in Egypte als besnedenen aangemerkt. Daarna trok men de woestijn in. 

De vaderen waren ongehoorzaam aan de Heere. Zij geloofden niet dat Hij hen de overwinning op de machtige Kanaänitische volken kon geven. Hij strafte hen daarvoor. Een generatie stierf in het zand. ‘De woestijntocht was een straftocht geworden.’ (I. Kievit) De trouw aan God was geschonden. 

Hun zonen, de jongens die geboren zijn na de uittocht, waren onbesneden. Dit betrof zo’n tweederde van de mannen. De Heere wil niet met een onbesneden volk het Pascha vieren. Hij geeft Zijn verbondsteken aan een nieuwe generatie, in Jozua 5.

Verzwakking

Hier lijkt een risicovolle situatie te ontstaan. Bij honderdduizenden worden de mannen van Israël straks voor enkele dagen verzwakt. Te midden van de vijanden die hen als een grote bedreiging zien. Wie de geschiedenis kent, weet wat hier kan gebeuren. Denk aan Simeon en Levi die onder dergelijke omstandigheden met z’n tweeën een hele stad uitmoordden. Gen. 34: 25: ‘En het geschiedde op de derde dag, toen zij in de smart waren, zo namen de twee zonen van Jakob, Simeon en Levi, broeders van Dina, een ieder zijn zwaard, en kwamen in de zorgeloze stad, en doodden al wat mannelijk was.’ Volgens Ex. 12: 48 mag het volk niet onbesneden het Pascha vieren. Besnijdenis moet eerst plaatsvinden. 

Verootmoediging

Israël wordt herinnerd aan wat er gebeurde in het verleden. De schuld van hun vaders en de gevolgen daarvan. Men moet onder de indruk zijn geraakt van Gods rechtvaardigheid. Hij zag de zonde niet door de vingers. Toch trok Hij daarmee ZIjn verbondstrouw niet in voor het nageslacht. Hij toont Zijn trouw bij Gilgal. Ter voorbereiding op het Pascha. 

Men wordt terwijl men voor een grote krachtinspanning staat, eerst krachteloos gemaakt. Als men nu overvallen wordt, is men kwetsbaar. Men leert overgave. Omstandigheden die oog geven voor de verbondstrouw en almacht van de Heere. De volken vrezen en houden afstand.

Besnijdenis van het hart

Achan en de verspieders waren onder hen. Alle drie lagen ze met pijn in hun tent. Alle drie hebben ze hun gedachten gehad over de situatie. Wat werkte het uit? Blijkbaar verschillend. Bij de verspieders bleek reeds dat zij hun vertrouwen stelden op de Heere alleen. Achan houdt echter vast aan zijn eigen belangen. Hij kiest straks voor het goud, tegen de prijs van zijn leven.  

Hier blijkt dat niet alleen besnijdenis van het lichaam nodig is, maar ook van het hart. Mozes had het reeds tegen het volk gezegd in Deut. 10: 16: ‘Besnijdt dan de voorhuid uws harten, en verhardt uw nek niet meer.’ Ook Jeremia spreekt hier later over, als hij zegt: ‘Besnijdt u den HEERE en doet weg de voorhuiden uwer harten, gij mannen van Juda en inwoners van Jeruzalem! Opdat Mijner grimmigheid niet uitvare als een vuur, en brande, dat niemand blussen kunnen, vanwege de boosheid uwer handelingen.’ 

De Dordtse leerregels laten zien dat er vernieuwing van het hart nodig is. Hoofdstuk 3/4 art. 11 toont dat de Heilige Geest bekering uitwerkt door de verkondiging van het Evangelie. ‘…maar Hij dringt ook in tot de binnenste delen des mensen met de krachtige werking van dezelfde wederbarende Geest; Hij opent het hart, dat gesloten is; Hij vermurwt dat hard is; Hij besnijdt dat onbesneden is.’ De Heere brengt tot leven en doet navolgen. Hij doet vruchtdragen.

Pascha

De Heere toont in Jozua 5 Zijn verbondstrouw aan een ontrouw volk. Ter voorbereiding op het Pascha. Op de tiende van de maand Nissan kwam het volk op uit de Jordaan. Op de veertiende viert men het Pascha. Ondertussen vindt de besnijdenis plaats. Het lam staat dus reeds gereed. Om straks geslacht te worden. Als herinnering aan de verlossing. Tegelijkertijd wijst alles hier vooruit naar de verlossing in Christus. Het Lam van God, dat de zonde der wereld wegneemt.