Is er een reden waarom de Heere iemand verkiest? Het is niet zo dat de Heere bij voorbaat iets goeds in iemand zag en hem daarom uitkoos. Integendeel. De Heere ziet zondaren aan in Christus, uit genade. 

Genade

Gelovigen zijn volgens Calvijn niet zelf de oorzaak van het feit dat men de Heere dient. We moeten volgens hem beseffen dat, ‘wanneer wij geloven in Jezus Christus, dat niet komt van onze eigen bedrevenheid, en ook niet dat wij zulk een groot, of zulk een scherp verstand hebben, om die hemelse wijsheid te begrijpen, die in het Evangelie vervat is, maar dat dat komt van een gunstbewijs van God, ja van een genade die onze natuur te boven gaat.’ 

Dit is troostvol. De Heere is de eerste. Anders zou namelijk nooit iemand God gaan zoeken. Hij zoekt echter ons. Niet om onze werken, om wat wij deden voor Hem. Integendeel, want dan verdienen wij de ondergang. Maar alleen uit genade. Wij bewegen God niet, maar Hij ons. 

Christus

Er zijn geen redenen in mensen, waarom de Heere ons zou liefhebben. Wij hebben immers gezondigd tegen de God die ons maakte. Toch ontfermt Hij zich. Hij neemt redenen uit Zichzelf. Dat deed Hij voor de grondlegging van de wereld (Ef. 1: 4). Calvijn: ‘Hij zegt dat Hij ons heeft uitverkoren in Jezus Christus, en duidt daarmee aan dat wij in onszelf onwaardig zijn, zoals het ook in waarheid zó is en degenen die dat niet belijden, misgaan zich wel door verwaandheid, wanneer zij menen dat zij iets in zichzelf hebben, waarom God ze tot zich geroepen heeft. En daarom heeft hij (Paulus) eraan toegevoegd, dat Hij ons aangenomen heeft in Zijn beminde Zoon. En het is niet zonder reden dat hij aan onze Heere Jezus toekent, dat Hij de welbeminde Zoon is. In onszelf zijn wij gehaat en waard dat God ons verfoeilijk acht; maar Hij ziet ons aan in Zijn Zoon, en dan heeft Hij ons lief.’ Hij herstelt de gebrokenheid, vernieuwt naar Zijn beeld. (Rom. 8: 29) 

Niemand komt tot Christus, tenzij de Vader hem trekt. (Joh. 6: 44) Calvijn: ‘Als allen niet tot Jezus Christus komen, volgt daaruit dat niet allen door de Vader onderricht zijn; want Hij zegt dat al diegenen die onderwezen zijn, tot Jezus Christus zullen komen.’ 

Geloof

Het middel waardoor de Heere zijn schapen roept, is volgens Calvijn het geloof. Hij roept ons tot Zich en vervolgens beginnen wij Zijn stem te horen. De Heere laat ons Zijn Woord verkondigen. Dat is waar wij ons op mogen richten. De verkiezing gaat ons te boven, maar de Heere geeft Zijn Woord dat heldere taal spreekt. Zijn beloften wijzen richting het offer van Christus. 

Calvijn laat zien dat zondaren zich tot Christus mogen wenden om op Hem te zien. ‘Jezus Christus is de spiegel en het voorbeeld waarin God de oneindige schatten van Zijn goedheid bekend heeft gemaakt, want Hij is het Hoofd der Kerk. Dan moeten wij ook bij Hem beginnen, wanneer wij willen weten hoe God te werk gaat in Zijn lagere ledematen.’ Wie gelovend ziet op Christus, beseft de wonderlijke genade van God om Zijn Zoon te schenken voor schuldige zondaren. 

De realiteit van de verkiezing is een Bijbels gegeven. Tegelijkertijd dienen we er niet tegenaan te kijken als een muur. Het is tot troost. De Heere richt het oog van schuldige zondaren op Christus, door de Heilige Geest. Wie Hem leert kennen, leert ook zichzelf kennen. Zondaren komen volgens Jezus als verloren zonen thuis. Wie de Heere aanroept in de nood, in Zijn Zoon, pleitend op Gods verbondsbeloften, vindt Zijn genade oneindig groot. Hij trekt met koorden van liefde. ‘Die in den Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven; maar die den Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem.’ (Joh. 3: 36) Hij roept zondaren naar huis. Vermoeiden en belasten, komen thuis. 

Leestip: Stemmen uit Geneve, deel 3, Johannes Calvijn (Gereformeerde Bibliotheek Goudriaan, 1971)