Ds. L. Kievit mediteerde tijdens de lijdenstijd van het jaar 1971 in de Waarheidsvriend over een zwijgende Jezus. ‘Toen zei Pilatus tot Hem: Hoort Gij niet hoeveel zij tegen u getuigen? Maar Hij antwoordde hem niet op een enig woord, zodat de stadhouder zich zeer verwonderde.’ (Matt. 27: 13-14).
Pilatus, de stadhouder, staat er versteld van: Een beklaagde, die er het zwijgen toe doet. Terwijl de aanklagers zich alle moeite getroosten om aan hun beschuldiging kracht bij te zetten. Dat heeft hij op dit plein wel anders meegemaakt. Wat heftige tonelen speelden zich hier af; het geschreeuw over en weer ontaardde soms in een vechtpartij. Zó stil hield zich geen beschuldigde. Toen zei hij tot Hem: Hoort Gij niet hoeveel zij tegen u getuigen? Hij zegt het wat geërgerd. Het is toch zaak de aanklachten te weerleggen. Bovendien past Pilatus graag hoor en wederhoor toe; dan moet Jezus meewerken.
Zwijgen
Toe, maak het mij wat gemakkelijker om u vrij te spreken; stelt u daar geen prijs op? Wat hebt u met dit zwijgen voor, dat ook mij gaat benauwen? Hoort Gij niet? Stel u voor, een beklaagde, aan wie ordeverstoring en hoogverraad ten laste gelegd wordt, en die niets tot zijn verdediging aanvoert, ook desgevraagd niet. Want Jezus verandert niet van houding: maar Hij antwoordde hem niet op een enig woord — op geen enkele vraag — zo dat de stadhouder zich zeer verwonderde. Wij verwonderen ons met hem. Het is voor Christus ten hoogste gewenst dat Hij spreekt. Hij zwijgt echter, nadrukkelijk en hardnekkig.
Spreken en zwijgen
Wat vreemd, wat verwarrend. Wij worden iets van de hoogheid van Christus gewaar. In de strakke stilte, trilt het geheim van Zijn borgtocht. Nooit heeft iemand zo gesproken als deze mens, had de schare vroeger eens gezegd. Nu moeten wij zeggen: Nooit heeft iemand zo gezwegen als deze mens. In spreken en in zwijgen is Hij de Knecht des Heren, die weet wat er aan de orde is. Het is het uur van Zijn lijden en daarom van Zijn zwijgen. Hij staat immers zwijgend tegenover God.
Plaatsvervanger
Zo stoten wij door tot de achtergrond van dit rechtsgeding. Dat is tegelijk tot de grote angst en de grote troost van Jezus’ lijden en sterven. Wij behoeven dit zwijgen niet te verklaren; onze verklaring doet niet eens ter zake. Hier wordt ons iets geopenbaard, dat hierop neerkomt: tot het plaatsvervangend lijden behoort ook het plaatsvervangend zwijgen. Nog altijd klopt het hart van de verzoening in de plaatsvervanging. Wil iemand de plaatsvervanging schrappen, dan ook de verzoening door het bloed, dan ook het kruis van onze Heere Jezus Christus, waarin wij roemen.
