‘Over de Heilige Geest geeft de Catechismus maar één heel kleine Zondag.’ Ds. W.L. Tukker wijst erop dat de Heilige Geest geen aandacht geeft aan Zichzelf. ‘Ook in de Heilige Schrift wordt wel de Geest gedurig genoemd, maar Hij zal van Zichzelf niet spreken, Hij zal het uit dat van Christus nemen en dat u verkondigen.’
Achtergrond
De Heilige Geest is de stille Getuige op de achtergrond, maar dan wel op de achtergrond van alle dingen. Sommigen, die boven of voorbij Gods Woord heen grijpen, beroepen zich graag op de Heilige Geest; anderen houden het zo bij Gods Woord, dat zij het werk van de Heilige Geest daarin en daarbij uit het oog verliezen. Als de Heilige Geest de Stille Getuige is op de achtergrond aller dingen, dan staan toch vele dingen op Zijn naam. De schepping is mede Zijn gewrocht. Het Woord is Zijn gewrocht. De ontvangenis van Christus in het vlees is Zijn werk geweest. De prediking en heel de ambtelijke bediening in de kerk is. Zijn werk. En de kerk zelf in haar toevergadering door de eeuwen heen is Zijn werk. U voelt een geweldig werk, niet minder dan dat van de Zoon. De bijbel begint dan ook met de Heilige Geest, als die vóór de schepping zweefde op de afgrond. En de bijbel eindigt ook met de Heilige Geest, als Die met de bruidskerk bidt om de komst van Jezus, op welke bede de Heere Christus dan ook komen zal op de jongste dag! Allemaal bewijzen, dat de Geest Gods wel waarlijk God is, te geloven, te aanbidden gelijk de Vader en de Zoon.
Heilig
Komt, zoeken wij Zijn kennis te putten uit de Heilige Schriften. Het woord Heilig is een diep bijbels woord: het betekent afgezonderd — afgezonderd van alle onreinheid en zonde — maar ook afgezonderd van alles, alles te boven gaande. Wij kennen het woord heilig voor de tempel, voor de hemel als afgezonderde plaatsen. Wij kennen het woord heilig voor personen als nazireërs, profeten, priesters als afgezonderde mensen. Maar het woord heilig voor God, voor de Heere Jezus, voor de Heilige Geest gaat dit alles ver te boven. Met God, met de Heere Jezus, met de Heilige Geest is niets te vergelijken. Van Hem zingen de engelen: Heilig, heilig, heilig is de HEERE der heirscharen. Het is alles verre, verre, onvergelijkbaar verre te boven gaande. Vanwege Gods wezen, vanwege Gods werken. Dat geldt de Heilige Geest zo goed als de Vader en de Zoon.
Geest
De Heilige Geest is een Geest. Dat is ook God de Vader — een Geest, dat was ook God de Zoon voordat Hij menselijk vlees aannam en dat is Hij nog. Maar bijzonder de derde Persoon heet zo, naar het Hebreeuwse woord ruach, het Griekse woord Pneuma, het Latijnse woord Spiritus, wat adem of wind of blazing betekent, omdat de Heilige Geest van eeuwigheid tot eeuwigheid uitgaat van de Vader en de Zoon. Hij is als dat wat uitgaat en wederkeert als onze adem van God de Vader en van God de Zoon. De Vader is God boven ons, de Zoon is God met ons, de Geest is God in ons. In het Woord komt de Geest in ons van de Vader en de Zoon. In het gebed en in het Godgewijde leven keert de Geest van ons uit tot God, tot de Heere Jezus. Nu is de Heilige Geest niet een wat, een iets, ook niet een kracht. Hij is niet een wind, een adem, maar als de wind, als de adem. Hij is een Persoon, een Zelfstandigheid. Hij is niet een werking Gods, maar zeer bepaald een Persoon.
Persoon
Een andere Persoon dan de Vader en de Zoon: een andere Trooster. Als Hij de derde Persoon der Godheid genoemd wordt, dan is dat niet vanwege de tijd, alsof Hij later ontstaan zou zijn, want Hij is met de Vader en de Zoon eeuwig. Als Hij de derde genoemd wordt, dan is dat ook niet vanwege Zijn waardigheid, want Hij is als de Vader, als de Zoon mede eeuwig, van dezelfde Goddelijke natuur, van al dezelfde Goddelijke eigenschappen en ook dezelfde dienst en ere waardig. Hij heet God als de Vader en de Zoon. Hij is eeuwig, oneindig, alwetend, almachtig, heilig, rechtvaardig, barmhartig. Hij doet dezelfde Goddelijke werken: in de schepping, in de herschepping. Hij openbaart de zaligmakende leer — Hij roept kerkdienaars: profeten, evangelisten, apostelen, dienaars des Woords, ouderlingen, diakenen. Hij stelt ze op hun posten, verlicht hun verstanden, Hij bekwaamt ze tot hun diensten, elk tot de zijne. Dan ook vergadert Hij Zich een gemeente uit alle volk, taal, natie en geslacht of tijd: Hij wederbaart het verstand, de wil, de genegenheden. Hij vertroost hen tegen alle zwarigheden, en aanvechtingen tot het einde toe. Hij leidt ze in alle waarheid, in de wegen des Heeren, Hij rechtvaardigt hen en geeft hun ten slotte het eeuwige leven. Dat is de Persoon van de Heilige Geest, dat is de Geest naar Zijn Godheid.
Bron: Gereformeerd Weekblad, 1975
