Als predikant schreef John Newton (1725-1807) brieven met pastorale adviezen. Blijkbaar kreeg hij een vraag van iemand over het dienen van de Heere in de praktijk van het gezinsleven. Hij schrijft de man namelijk een brief met adviezen. Waarbij hij allereerst wijst op Abraham. De vader van de gelovigen kreeg de opdracht om niet alleen persoonlijk, maar met zijn hele gezin de Heere te dienen. 

Verschil

Niet ieder gezin is hetzelfde, dat maakt Newton voorzichtig met zijn adviezen ten aanzien van praktische manieren waarop huisgodsdienst vorm krijgt. ‘De omstandigheden van gezinnen zijn zo verschillend, dat er geen vaste regels kunnen worden vastgesteld, of dat het Woord van God die heeft voorgeschreven. Omdat het een universele verplichting is, wordt het wijs en genadig aangepast aan de verschillende situaties van de mensen. U zult er goed aan doen een methode te volgen die u en uw gezin het gemakkelijkst vindt, zonder uzelf nauwgezet te binden, wanneer de Schrift u vrij heeft gelaten.’ Dat de opdracht er ligt, is voor Newton helder. Hij wil mensen echter geen ondraagbare lasten opleggen. Hoewel hij vervolgens wel heel praktisch wordt. 

Gebed

De Bijbel geeft volgens Newton niet aan op welke tijd we moeten bidden en hoe vaak. Er wordt echter wel gesproken over ‘voortdurend bidden’, ‘zonder ophouden bidden’, dat duidt er volgens hem op dat er met regelmaat gebeden moet worden. Hij denkt aan Daniël die drie keer per dag bad. Een gewoonte waar ook een Psalmdichter over spreekt. Als de Schrift spreekt van zeven keer per dag, dan wordt volgens Newton bedoeld dat er vaak gebeden wordt. Newton: ‘Een persoon die leeft in de ervaring van geloof en liefde, die door ervaring ontdekt dat het goed voor hem is om tot God te naderen, zal niet willen weten hoe vaak hij moet bidden, evenmin als hoe vaak hij moet praten met een aardse vriend.’ 

Gezin

Omgang met de Heere in het gezin dient volgens Newton dagelijks vorm te krijgen. De gewoonte om dit aan de maaltijd te koppelen is volgens Newton goed, omdat het daarmee regelmaat krijgt. Newton schrijft aan de vragensteller: ‘Ik denk met u, dat het heel goed en juist is dat het lezen van een gedeelte van het Woord van God gewoonlijk een onderdeel van onze “family worship” zou zijn. Evenals het zingen van een hymn of psalm, of een deel ervan, naar goeddunken. Mits er enkele personen in de familie zijn die voldoende muzikaal oor en stem hebben, om de zang op een goede manier te leiden, anders kan het misschien beter weggelaten worden. Als je leest en zingt, maar ook bidt, moet je ervoor zorgen dat deze gecombineerde activiteiten niet al te lang duren.’ 

Houding

Een groot gevaar bij het vormen van huisgodsdienst is volgens John Newton dat het zo gewoon wordt, dat het mechanisch wordt. We doen wat we moeten doen, maar het raakt niet meer. Newton adviseert zijn penvriend om voortdurend op de Heere te zien, tot verlevendiging van het hart.

Echtparen

Huisgodsdienst kreeg in Newtons tijd vorm in de gezamenlijkheid van het gezin, waarbij ook het huispersoneel betrokken werd. Hij adviseert ouders om ook gezamenlijk als echtpaar te bidden. Dan kan men de omstandigheden, nood en dat wat dankbaar stemt, samen bij de Heere brengen. Newton geeft de vrijblijvende overweging mee dat daarbij zowel de vader als de moeder kunnen bidden. De man bidt dan tevens voor de vrouw, de vrouw voor de man. In hun persoonlijk gebed als echtpaar.

Gelukkig is het gezin volgens Newton, waar de dienst aan de Heere is. Zulke huizen zijn volgens hem tempels waar de Heere woont, kastelen die bezet zijn door de kracht van de Heere. Lezend bij Newton realiseerde ik mij dat we dankbaar mogen zijn voor de traditie van de dagelijkse Schriftlezing en het gebed aan tafel. We kunnen de waarde daarvan niet overschatten.

Leestip: Letters of John Newton, The Banner of Truth Trust.