‘Wat thuis en van jongsaf gesproken, gebeden, gezongen, verhandeld en geleerd wordt, dat slaat het diepste in, dat is bepalend voor het leven.’ Aldus ds. W.L. Tukker (1909-1988). ‘Vergeten wij het toch niet, dat de jonge jaren de tijd zijn, waarin de dingen van de Godsdienst geleerd moeten worden, dat moet thuis, dat moet op school, op Zondagsschool en catechisatie, dat moet ook in de kerk. De ouders zijn dus de eerst aangewezen onderwijzers en onderwijzeressen.’ 

Leren

Een duinenrij wordt niet als bult zand op het strand gestort, maar groeit langzaamaan. Door de eeuwen heen ontstaat er een zeewering. Dat gaat met zandkorrels tegelijk, niet met vrachtwagenladingen. Zij ontstaan door zee, wind en begroeiing. Bij het opvoeden van kinderen is het terloopse proces van leren van belang. Dat wat elke dag gebeurt en onderdeel is van de gezinspatronen. Dit heeft meer invloed dan eenmalige georganiseerde gebeurtenissen. Wat dit vraagt? Voortdurend bewustzijn bij opvoeders. 

Ds. W.L. Tukker gaf hier onderwijs over naar aanleiding van Spreuken 23: 19: “Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.”

Ouders

Tukker: ‘Het is de plicht van een vader en van een moeder dat zij hun kinderen wat leren. Kinderen worden meestal in de jongere jaren ontvangen, waarin de ouders de elasticiteit van geest en lichaamskracht hebben om bij het werk ook aandacht aan de vorming van het kind te kunnen geven. Het is niet goed als ouders het alleen maar druk hebben met het werk. Het is niet voldoende als er alleen maar gezorgd wordt voor voedsel en kleding. Daar is ook de opvoeding, ook de geestelijke opvoeding. Aan de kinderen kun je de ouders kennen.’

Je bent verantwoordelijk, meent Tukker: ‘Het zijn uw kinderen! U hebt beloofd ze op te voeden in de vreze des Heeren en in de vermaning des Heeren. Dat wil zeggen: in de eerbied voor de Heere en dat wel eerst en dat wel voorop. Eerbied voor God, ontzag voor God is een hoog goed, het is het eerste goed, wat een kind nodig heeft. Wie geen achting voor zijn Schepper heeft, die zal ook niet de rechte verhouding vinden voor wélk gezag ook.’ Vanuit dit ontzag vloeit ook voort dat kinderen met begrenzingen, met waarschuwing om leren gaan. Onze kinderen zijn zondig en moeten het van genade hebben. Tukker: ‘God is recht, dus vraagt Hij wat, dus gebiedt Hij wat, dus eist Hij wat, maar Hij is ook barmhartig, de God Die behoorlijk medelijden kan hebben met onze zwakheden. En Hij vergeeft menigvuldig. Hij vergeeft menigvuldig en Hij verwijt niet.’ Tukker benadrukt dat het volgens Johannes een gebod is dat kinderen leren geloven in de Zoon van God. 

Onderwijs

Waar relatie is, wordt geleerd. Tukker: ‘Als de vader zijn zoon hartelijk aanspreekt met het vertrouwelijke „mijn zoon”, dan is er gerede kans, dat die zoon ook horen wil. Vertrouwelijkheid is daar waar men vertrouwen geeft en dan ook vertrouwen terugontvangt. Wat is dat een goede zaak, als ouders en kinderen een goede en hartelijke verstandhouding jegens elkaar hebben.’ Waar de genade van God inwerkt op harten van kinderen en ouders, bevordert dit volgens Tukker de omgang met elkaar. Het wordt ‘geregeld door de genade.’ 

Kinderen en ouders worden opgeroepen om te horen, te luisteren. Genade doet ons zien en verstaan. Hoewel allerlei stemmen uit de cultuur dreigen te overstemmen, tóch horen. Tukker: ‘Hier is de wijsheid, hier is het verstand als men de woorden Gods hoort. Hier is de wijsheid als men de woorden van de Heere Jezus hoort en ze bewaart. Hier is de wijsheid als men de getuigenis van de Heilige Gest hoort. Wijs om er naar te horen, wat zonde is, wat jouw zonde is. Wijs om er zo naar te horen, dat het je uitdrijft tot berouw, tot boetvaardigheid, als het je op de knieën brengt. Wijs als je daar de genade van de Heere Jezus en Zijn reinigend bloed over inroept.’ Dan wordt volgens ds. W.L. Tukker Ps. 25: 3 je jeugdgebed. 

Leestip: Gereformeerd Weekblad, ds. W.L. Tukker, ‘Het hart op de weg’.